سرطان سینه و پروستات شایع‌ترین سرطان‌ها در خوزستان

دکتر پژمان بختیاری نیا رییس مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به اجرای پویش ملی سرطان از ۷ تا ۱۵ بهمن ماه امسال با شعار “من مسئولم، برای پیشگیری از سرطان خودم، خانواده ام و جامعه ام”، گفت: سرطان دومین علت مرگ و میر در جهان و مسئول مرگ ۹.۶ میلیون نفر در سال ۲۰۱۸ است.

وی با بیان اینکه از هر ۶ مرگ در جهان، یک مرگ در همه سنین ناشی از سرطان است، افزود: حدود یک سوم از مرگ و میر‌های ناشی از سرطان به علت ۵ عامل خطر اصلی رفتاری و رژیم غذایی شامل: شاخص بالای توده بدنی، مصرف کم میوه و سبزیجات، نداشتن فعالیت بدنی، مصرف دخانیات و مصرف الکل است.

دکتر بختیاری نیا ادامه داد: براساس آمار استخراج شده و تائید شده از سوی وزارت کشور از گزارش ثبت سرطان در سال ۹۷، مجموع موارد جدید سرطان در خوزستان ۶ هزار و ۹۳۳ نفر بوده که ۳ هزار و ۴۵۵ نفر مرد و ۳ هزار و ۴۷۷ نفر را  زنان تشکیل می‌دهند.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان شایع‌ترین سرطان‌ها در کل جمعیت استان را سرطان سینه در زنان و پروستات در مردان عنوان و اضافه کرد: سرطان‌های تیروئید، پوست (غیرملانوما)، کولورکتال (روده بزرگ) و رحم به ترتیب شایع‌ترین سرطان‌ها در زنان و سرطان‌های پوست، کولورکتال، مثانه و معده در مردان هستند.

شعار پویش ملی سرطان در سال جاری”من مسئولم، برای پیشگیری از سرطان خودم، خانواده ام و جامعه ام” می‌باشد که هدف آن ارتقای مشارکت همگانی در مدیریت این بیماری، افزایش آگاهی از عوامل خطر مرتبط با سرطان جهت بهبود الگوی زندگی مردم و در راستای پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان  می‌باشد.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز مصرف دخانیات، نداشتن تحرک جسمی، رژیم غذایی ناسالم و استفاده از الکل را ازجمله عوامل خطر ابتلا به سرطان عنوان کرد و گفت: علاوه بر ۴ عامل خطر مشترک برای سایر بیماری‌های غیر واگیر از جمله سرطان، برخی از عفونت‌های مزمن که در اثر هلیکوباکتر پیلوری، ویروس پاپیلومای انسانی، ویروس هپاتیت بی و C  و ویروس ابشتاین بار ایجاد می‌شوند و جزو عوامل خطر سرطان هستند.

وی می‌گوید: ویروس هپاتیت بی و C و برخی از ویروس پاپیلومای انسانی به ترتیب خطر ابتلا به سرطان کبد و گردن رحم و عفونت با اچ آی وی خطر ابتلا به سرطان‌هایی مانند سرطان دهانه رحم را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.

دکتر بختیاری نیا اشعه ماوراء بنفش و یونیزان را از عوامل سرطان زای فیزیکی عنوان کرد و افزود: مواد شیمیایی سرطان زا مانند آزبست، اجزای دود دخانیات، آفلاتوکسین (یک آلاینده مواد غذایی) و آرسنیک (یک آلاینده آب آشامیدنی) و عفونت‌های ویروس‌های خاص، باکتری‌ها یا انگل‌ها از عوامل سرطان زای بیولوژیکی هستند.

وی در تشریح علائم هشدار دهنده ابتلا به سرطان گفت: ابتلا به سرطان در اقوام درجه یک، تغییر در خال‌های پوستی، زخم‌های بدون بهبودی در ۲ هفته، توده در هر جای بدن، سرفه یا گرفتگی صدای طولانی، اختال بلع یا سوءهاضمه طولانی، استفراغ یا سرفه خونی، اسهال طولانی یا بروز یبوست جدید، خونریزی غیر طبیعی در ادرار، مدفوع، واژن و نوک پستان و همچنین بی اشتهایی یا کاهش بی دلیل وزن را باید جدی بگیریم.

راهکار‌های مهم برای پیشگیری از بروز سرطان‌ها

دکتر پژمان بختیاری نیا تشخیص زودرس را ازجمله راهکار‌های پیشگیری از بروز سرطان‌ها برشمرد و ادامه داد: درصورت شناسایی زود هنگام، سرطان به درمان مؤثر پاسخ می‌دهد و می‌تواند منجر به احتمال بیشتری برای زنده ماندن، عوارض کمتر و درمان موثرتر شود.

وی با بیان اینکه با شناسایی زود هنگام سرطان و جلوگیری از تأخیر در مراقبت و درمان، می‌توان پیشرفت‌های چشمگیری در زندگی بیماران سرطانی ایجاد کرد، افزود: تشخیص زودرس شامل آگاهی و دسترسی به مراقبت، ارزیابی بالینی، تشخیص و مرحله بندی و دسترسی به درمان است که باید یکپارچه و به موقع ارائه شود.

دکتر بختیاری نیا ادامه داد: هدف از غربالگری، شناسایی افراد دارای ناهنجاری سرطان خاص یا پیش سرطان است که هیچ علائمی ایجاد نکرده اند و به سرعت باید برای تشخیص و درمان اقدام کرد.

وی می‌گوید: به طور کلی باید به افراد آموزش داده شود که سرطان یک بیماری قابل پیشگیری است، با شناخت علائم هشدار دهنده سرطان، مراجعه به موقع به خانه‌ها و پایگاه‌های بهداشتی/مراکز خدمات جامع سلامت مشارکت در برنامه‌های غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان می‌توان ضایعات پیش سرطانی را پیش از تبدیل به سرطان، زودتر تشخیص و اقدامات درمانی مناسب را انجام داد. در حال حاضر برنامه غربالگری در مراکز و پایگاه‌های خدمات جامع سلامت و خانه‌های بهداشت برای ۳ سرطان روده بزرگ (۵۰-۶۹ سال)، دهانه رحم (زنان ۳۰-۵۹ سال) و پستان (زنان ۳۰-۶۹ سال) ارزیابی توسط، بهورز/مراقب سلامت و مامای مراکز انجام می‌شود.  

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اضافه کرد: تشخیص صحیح سرطان برای درمان مناسب و موثر ضروری است، زیرا هر نوع سرطان نیاز به یک رژیم درمانی خاص دارد که شامل یک یا چند روش مانند جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی است، البته به طور کلی هدف اصلی، درمان سرطان یا طولانی‌تر شدن طول عمر و بهبود کیفیت زندگی بیمار است.  

مرجع/صداوسیما